Ο γάτος που λέγαμε...του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ

Ο γάτος που λέγαμε...του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ

Image Copyright 1999-2007 by Paul Dickinson Goodman

Αποκριά με... γατοκουβέντα Στις 27 Δεκεμβρίου 2008 είχα αφιερώσει την παρούσα σελίδα σ' έναν γάτο, ο οποίος είχε προκύψει σε φιλική οικογένεια από το νεότερο μέλος της.

Τον είχε βρει βρέφος, κατάμονο και μερικώς ανάπηρο - δεν μπορούσε να πάρει τα πόδια του. Με τη φροντίδα της οικογένειας κατάφερε να πάρει απάνω του, να φτιάξουν κάπως τα πόδια του, σε σημείο να μπορεί να περπατάει, μ' έναν περιέργο λικνιστικό τρόπο, αλλά πάντως χωρίς βοήθεια.

Αλλά ενώ επρόκειτο να παραμείνει στο σπίτι ώσπου να αναλάβει, οπότε ο σωτήρας του θα τον έπαιρνε στη δουλειά του, συνέβη αυτό που συμβαίνει λίγο - πολύ με όλα σ' αυτό τον τόπο: το προσωρινό έγινε μόνιμο, προσθέτοντας έναν μπελά στην οικογένεια, που χρεώθηκε αυτό που είχε αποφύγει ώς τότε: τη φροντίδα ενός από αυτά που έχουν βαφτιστεί κατοικίδια.

Εν πάση περιπτώσει, το κακό έγινε -ο γάτος προστέθηκε στα μέλη της οικογένειας, με ό,τι συνεπάγεται, μ' αυτό το κράμα αγάπης και λύπης (ό,τι πιο μπελαλίδικο σε μια σχέση, ειδικότερα όταν το δεύτερο είναι ισχυρότερο του πρώτου).

Θα πρέπει εδώ να πω ότι για το κείμενο εκείνο έλαβα τα περισσότερα μηνύματα (μέχρι και φιλιά για το γάτο), σε σημείο που άρχισα ν' αναρωτιέμαι μήπως πήρα τη δημοσιογραφική μου ζωή λάθος, μήπως θα 'πρεπε να πάψω ν' ασχολούμαι με ανθρώπους και να καταπιαστώ με τα ζώα - τις γάτες εν προκειμένω, δεδομένου ότι τους σκύλους περιποιείται αρκούντως, χρόνια τώρα, κάθε Δευτέρα με μία ολόκληρη σελίδα, ο συνάδελφος Παναγιώτης Διαμαντής. Αλλά είναι πλέον αργά... Στην προσωπική μου ζωή άλλωστε, αν άντεχα τη φροντίδα του, θα προτιμούσα έναν σκύλο· κι άντε, αν είχα εξοχικό, έναν γάιδαρο, που όσο πάνε και λιγοστεύουνε σ' αυτό τον τόπο - παραμένοντας όμως ως κοσμητικό επίθετο (άδικο βεβαίως για τα πραγματικά γαϊδούρια) σε μερικά δίποδα.

Ροΐδη εγκώμιον

Μέρα που είναι σήμερα, συν τις δύο άλλες που ακολουθούν, θέλοντας να ξεφύγω από τη συνηθισμένη ύλη της σελίδας, αφιερώνω την παρούσα σε όλους τους γάτους (που είναι και από τις πιο προσφιλείς αποκριάτικες μεταμφιέσεις, κατά μίμηση της κινηματογραφικής Catwoman και του μιούζικαλ «Cats») και τους ευτυχείς κατόχους τους, καθώς άλλωστε παρουσιάζουν και λογοτεχνικό ενδιαφέρον.

Ο εκ Θεσσαλονίκης φίλος, καθηγητής Στέλιος Παπαθανασίου, είχε την καλοσύνη, μόλις διάβασε το... γατοκομμάτι μου, να μου στείλει ένα εκτενές πόνημα του Εμμανουήλ Ροΐδη με τίτλο «Ιστορία μιας γάτας», που πρωτοδημοσιεύτηκε στις 22 Δεκεμβρίου 1893 στην εφημερίδα «Αστυ». Ενας ύμνος στα γατιά, τα οποία καταφανώς λάτρευε ο συγγραφέας της «Πάπισσας Ιωάννας», ως τα μόνα που ανήκουν «εις το βασιλικόν γένος των αιλουροειδών», ως «πρωτοξάδελφα της τίγρεως, του πάνθηρος και του λέοντος», όπως επισημαίνει με την υπέροχη καθαρεύουσά του.

Και πιο κάτω: «Φύσει ων αριστοκρατικός ο γάτος αποστρέφεται την υπερβολικήν οικειότητα, την αδιακρισίαν και ιδίως πάσαν αξίωσιν περιορισμού της απολύτου αυτού ανεξαρτησίας. Υπεραγαπά μεν τας θωπείας, αλλά μόνον όταν έχη όρεξιν αυτών» (παρεμπιπτόντως οι κάτοχοι του γάτου στον οποίο αναφέρομαι είδαν κι έπαθαν να πάρουν τη φωτογραφία που συνοδεύει το παρόν κείμενο, καθώς αρνιόταν να ποζάρει).

Λαπαθιώτης - Ελύτης

Ο Ροΐδης αναφέρεται σε προσωπικότητες του παρελθόντος που λάτρευαν τους γάτους, στους οποίους θα πρέπει να προστεθούν και μερικοί πιο κοντινοί μας. Οπως ο ποιητής Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο οποίος στην αυτοβιογραφία του «Η ζωή μου» (κυκλοφόρησε πρόσφατα σε φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα, εκδ. «Κέδρος») κάνει εγκωμιαστική μνεία στους γάτους:

«Αλλ' αν τα ζώα γενικά τα συμπαθώ, η γάτα είναι η προτίμησή μου: το σιωπηλό, μυστηριώδες αυτό λεπτούργημα, που με συγκινεί σαν κάτι δικό μου, σαν ένα κομμάτι της ψυχής μου! Με συγκινεί σαν καλλιτέχνη και σαν άνθρωπο. Κι όσοι την αγαπούν, καθώς εγώ, δεν είναι δυνατόν, κατά τη γνώμη μου, παρά να είναι οι λεπτοί κι οι ραφιναρισμένοι».

Ανάλογα αισθήματα εκφράζει ο Οδυσσέας Ελύτης σε ευχαριστήρια επιστολή προς τον Νίκο Δήμου, γνωστό για τη λατρεία του στα εν λόγω τετράποδα, στα οποία έχει αφιερώσει ολόκληρη ποιητική συλλογή, «Το βιβλίο των γάτων», που του έστειλε. Οπου, αφού δηλώνει παλαιός φίλος, μελετητής και συνομιλητής κεραμιδόγατων, προσθέτει: «Ζηλεύω που δεν αξιώθηκα ώς τώρα να κάνω κάτι ανάλογο γι' αυτά τα περήφανα και αυτάρκη πλάσματα».

Ενα ακόμη πρόσφατο ενδιαφέρον... γατοπόνημα είναι το ογκώδες «Γατικό Λεξικό» του Νίκου Δ. Πλατή (εκδ. «Κέδρος»), «περιέχον οτιδήποτε, σχεδόν, αφορά τους γάτους και τις γάτες».

Τελειώνοντας, κι επειδή οι συμπεριφορές των γάτων παραλληλίζονται συχνά με εκείνες των γυναικών, να θυμίσω ότι είναι αρκούντως κολακευτικό (και χαϊδευτικό) να αποκαλείται μια γυναίκα γάτα, αλλά άκρως προσβλητικό να αποκαλείται σκύλα. *